Spelgebaseerde leer – wat beteken dit?
Ons hoor dikwels van leer wat op spel gebaseer is. In die KABV of CAPS word daar aangedui dat leer in Gr. R gebaseer is op spel. Daar word beklemtoon dat jong kinders leer deur te speel. Ons weet dat ouer kinders ook leer deur te speel en te ervaar.
By die AON is ons baie erg daaroor dat kinders moet leer deur te speel en met al hul sintuie moet ervaar, om leer ‘n werklikheid te maak. Speel is hul werk, dis nie iets wat gedoen word om tyd te verwyl tussen ander sogenaamde belangrike aktiwiteite nie, om te speel ís die belangrike aktiwiteite.
In artikels wat oral op die internet beskikbaar is, word daar baie gesê oor die belangrikheid van spel en hoe dit kinders kan voorberei om sukses in hul skoolloopbaan en daarna te beleef.
Kinders speel natuurlik en spontaan. ‘n Spelgebaseerde program fokus op speelgeleenthede om leer moontlik te maak. In hierdie konteks word kinders toegelaat om te verken, te ontdek, te eksperimenteer, om kreatiewe planne te maak, probleme op te los, hul verbeelding vrye teuels te gee en saam met ander te werk.
‘n Spelgebaseerde benadering behels spel wat deur die kinders geïnisieer word, asook spel wat deur die onderwyser ondersteun word. Onderwysers moedig kinders aan om meer te dink, deur vrae te vra en verder ondersoek in te stel na hul omgewing.
Wanneer kinders byvoorbeeld met blokke speel, sal die onderwyser vrae vra om probleemoplossingsvaardighede te ontgin, om kinders aan te moedig om te voorspel en te vergelyk. Wiskundige begrippe kan uitgelig word, deur byvoorbeeld te sê: “Sjoe, maar jy het ‘n hoë toring gebou!”, of “Ek sien jy het al die reghoekige en vierkantige blokke gebruik om jou kasteel te bou”, of “Jy het darem ‘n lang ry blokke gebou, hoe kan jy die ry nog langer maak?”, of “Hoeveel blokke het jy nodig gehad om daardie toring te bou?”, ens.
In teenstelling met speelgebaseerde leer is onderwysergesentreerde leer, wat fokus op onderrig om kinders basiese vaardighede aan te leer. Navorsing toon egter dat spelgebaseerde leer baie meer effektief is in die vroeë kinderjare, asook in die laerskoolfase. Studies toon dat kinders se leeruitkomste baie hoër is as hul aan ‘n spelgebaseerde program blootgestel word, as wanneer hul leeruitkomste van direkte onderrigmetodes afhanklik is.
Navorsing dui ook aan dat kinders wat formele onderrig ontvang negatief beïnvloed kan word. Negatiewe reaksie sluit spanning, verminderde motivering vir leer, asook gedragsprobleme in. Dit het veral ‘n negatiewe invloed op kinders wat nog nie gereed is vir formele akademiese onderrig nie.
Spelgebaseerde leer is ook gebaseer op onderrig en leer. Leer kan in die vorm van vryspel plaasvind of gerigte spel, wat meer deur onderwysers ondersteun word. ‘n Spelgebaseerde program wat behoorlik nagevors en gefundeer is, sal geleenthede vir beide soorte spel skep.
Wanneer kinders toegelaat word om te leer deur te speel, bou hul ‘n positiewe houding teenoor leer op. Studies het getoon dat kinders wat toegelaat word om te leer deur te speel, met die ondersteuning van ‘n onderwyser, se woordeskat en taal baie meer uitgebrei word. Hul wiskundige begrippe is beter omdat hul deur fisiese ervaring leer, hul sosiale vaardighede verbeter omdat hul aangemoedig word om te deel, saam te werk, na ander se idees te luister, te onderhandel en konflik op te los.
Hul uitgebreide woordeskat stel hul in staat om stories met meer detail en begrip te vertel. Kinders wat geleer het deur te speel, vorm ‘n baie sterk basis vir latere sukses in hul skoolloopbaan asook daarna. Hulle word volwassenes wat sosiaal aangepas is en kan uitdagings aangryp en met kreatiewe oplossings vorendag kom.
Die AON beskik oor ‘n program wat optimale leer deur spel moontlik maak. Al die lesse is gebaseer op spel en die moontlikhede vir ontwikkeling is deeglik ontgin. Vryspel en gerigte spel word gebruik om soveel as moontlik leergeleenthede te skep en al die skoolgereedheidsvaardighede te ontwikkel. Die program word gratis aan skole wat daarvoor vra, voorsien. Kontak ons gerus om meer van die Kompas en Dinamoprogram te hore te kom.
Baie dankie!
Vriendelike groete!
Wilna van Rooyen
