Web Design
Your content goes here. Edit or remove this text inline.
Logo Design
Your content goes here. Edit or remove this text inline.
Web Development
Your content goes here. Edit or remove this text inline.
White Labeling
Your content goes here. Edit or remove this text inline.
VIEW ALL SERVICES
Die verband tussen nasalering en vokalisering
Inleiding Die terme nasalering en vokalisering is terme wat nog op skoolvlak gebruik word. Dit word in ouer bronne soos Afrikaanse klankleer: fonetiek, fonologie en woordbou (De Villiers, 1967) gebruik, maar in resenter bronne soos Anna Coetzee se Fonetiek (Coetzee,...
Die werkwoord en die verlede tyd in veelvoudige sinne
Ek ontvang nou die dag die vraag oor wat die reël is wanneer twee leksikale hoofwerkwoorde (op skoolvlak beter bekend as “selfstandige hoofwerkwoorde”) in dieselfde neweskikkend komplekse sin (oftewel veelvoudige sin) voorkom en hierdie sin in die verlede tyd geskryf...
Die klikkiebek van Afrikaans
Die indirekte rede kan as die klikkiebek van Afrikaans beskou word, want hierdie vorm van die sin word gebruik wanneer iemand anders se woorde oorvertel word. Die gebruik van die indirekte rede op skoolvlak word gekenmerk deur omsettingsreëls (vgl. Kapp 2023; Parrot...
Letters en klanke: troebel waters
Inleiding Onlangs wil ek oplees oor die klankgrepe van ’n bepaalde woord toe ek op die Uitspraakwoordeboek op my boekrak afkom. Op een van die eerste bladsye trek die opskrif “Spelling en uitspraak is nie dieselfde nie” onmiddellik my aandag, want so dikwels het ek al...
Die bywoord met ’n houding
“Die maklikste manier om vir leerlinge die bywoord van modaliteit te verduidelik....asb” [sic]. Dit is een van die antwoorde wat ontvang het, nadat ek op VivA se Facebookblad vir Afrikaansonderwysers, Taalonderwysersforum, gevra het met watter aspekte van die bywoord...
Die bywoordelike bepaling: ʼn sintaktiese funksie met ʼn identiteitskrisis (deel 1)
(Grafika: https://www.artsiva.com/single-standard.php?bid=107) Inleiding: die wanpersepsie rakende die aard van die bywoordelike bepaling Die arme bywoordelike bepaling ondergaan op hierdie stadium ʼn identiteitskrisis deurdat dit dikwels as ʼn vormlike sinsdeel...
Die ondeunde woordsoort
Die ondeunde woordsoort: die bywoord Toe ek klein was, het ek altyd my blou ogies gebruik om my oupa se arm te draai om vir my grondboontjiebotter en stroop in ’n bakkie te meng in plaas daarvan om die mengsel op ’n broodjie te smeer. Dan gaan sit ek skelmpies en eet,...
“Hoedjies van papier”
“Hoedjies van papier”: Die uitskryf van getalle Trefwoorde: getalle, nommers, syfers, telwoorde, uitskryf VivA se Taaladviesdiens ontvang dikwels navrae oor die uitskryf van getalle. Dit kan ʼn komplekse saak word aangesien elke genre ʼn eie stel konvensies...
Hoort “wie”, “wat” en “waarop” aan dieselfde woordsoort?
In ouer bronne word woorde soos waarin, waarvan, waarop en waaronder saam met wie en wat gegroepeer en betreklike voornaamwoorde genoem, hoewel hulle eintlik nie saam hoort nie. Die eerste groep woorde (waarin, waarvan, waarop en waaronder as enkele voorbeelde) hoort...
Sinne op skoolvlak
Sinne op skoolvlak: Nou maak dit sin! (Deel 1) Inleiding Daar is soveel definisies vir die term sin wat verhoed dat onderwysers weet wát ’n sin nou eintlik is, watter tipe inligting hulle moet insluit en watter voorbeelde hulle moet gebruik wanneer die sin onderrig...
40 maniere waarop skrywers skop skep
Ek kry dikwels navrae oor retoriese middele (op die trant van: “Tannie, wat noem ʼn mens dit as skrywers verkeerde goed met mekaar vergelyk?” en wat ek dan moet vertaal na “‘n uitspraak wat aanvanklik lyk of dit ‘n teenstrydigheid bevat, maar by nader beskouing tog...
Die gesegde: ʼn kattekoor
Almelewe het ek (A-kandidaat in matriek, Afrikaansonderwyser, en nou met ʼn PhD in Afrikaanse Taalkunde agter my naam) die kat aan die stert beetgehad. Ek wil die taalonderwyser wat hierdie sintaktiese gekattemaai geskep het, katswink slaan. Die onderwysstelsel van die...
Hoekom? Die skakel tussen woordsoorte en spelreëls
Ek kom nou die dag die volgende Engelse woord teë waarvan ek nie die betekenis ken nie: “sesquipedalian”. Onmiddellik klim ek op die rekenaar en hark my versameling aanlyn Pharos-woordeboeke nader. ‘1 ’n lang mens/ding; 2 lang woord (naamwoord); 1 polisillabies,...
Los en vas
Los en vas: Afrikaanse spellers se grootste kopseer Ek weet, dit is ʼn nagmerrie. Ongelukkig het ek nie kitsoplossings nie, en ongelukkig is die spelreëls oor los en vas skryf (hoofstuk 15 in die Afrikaanse woordelys en spelreëls) ook nie altyd eenvoudig nie. As daar ʼn...
Oor word en raak en sal en gaan
Ek kry heelwat navrae oor die uitruilbaarheid al dan nie van sal x gaan en word x raak. Is dit sinonieme, of is die een verkieslik bo die ander? Sulke vrae beantwoord ʼn mens uit ʼn verklarende woordeboek, omdat die woordeboekmakers baie tyd en aandag bestee het aan die...
Taalsuiwerheid – hoofbrekens oor “brekende nuus”
Deel van my werk is om daagliks op VivA se Facebookblad ʼn meem oor een of ander taalinteressantheid te plaas. Ons doen dit vir bewusmaking en bemarking, van VivA, van ons dienste en van Afrikaans. Dit werk lekker – onderwysers het my al laat weet hulle druk die meme...
Die begin of die einde
Die begin of die einde – waarheen met die werkwoord? Het jy al hierdie reël vir ʼn kind geleer: As jy meer as een werkwoord in die sin het, skuif die werkwoord na die sinseinde? Indien wel, moet jy nou eers jou rooi pen neersit en hierdie blog lees. Die reël soos dit...
Die aangrypende adjektief
Die adjektief is vir ʼn skrywer een van die nuttigste woorde in sy of haar arsenaal. Dit gee kleur, dit gee diepte, en in die hande van ʼn taalvaardige skrywer, is die noukeurige aanwending van adjektiewe in ʼn teks die manier om van ʼn goeie storie ʼn blitsverkoper te...
Die pynlike passief
As daar nou ʼn manier is om ʼn skoolkind maagpyn te gee, ʼn onderwyser lus te maak vir drank en ʼn subredakteur na ʼn rooi pen te laat gryp, is dit as ʼn mens die aktief-passief-kwessie ophaal. (Ja, “aktief en passief” is korrek vir “bedrywende en lydende vorm”. In...
Hoekom is teken belangrik vir kinderontwikkeling?
Teken is van die uiterste belang gedurende die voorskoolse jare. Die tekenaktiwiteit bou kinders se fynmotoriese vaardighede. Dit ontwikkel oog-handkoördinasie. Dit ontwikkel kreatiewe uitdrukking deur vry te teken. Teken is die voorvaardigheid vir die...
Is dit ge- of is dit ge- ge-?
Die lang pad vir verlede deelwoorde by skakelwerkwoordkonstruksies Ek kry vroegoggend ‘n navraag van ‘n VivA-gebruiker wat in ‘n taalargument met kollegas vasgeval het: Skryf ‘n mens Die ondersteuners het op die spelers geskree en gevloek of is dit Die ondersteuners...
Oor is en was
Een van die groot kwessies in skryftaal is die gebruik van was en is om die verlede tyd aan te dui. Dit is vir leerders ʼn nagmerrie, vir onderwysers ʼn kopseer, en vir taalgebruikers onthutsend om te verneem dat hulle blykbaar nie hulle moedertaal behoorlik beheers...
Sintaktiese vorm vs sintaktiese funksie
Vrydagoggende het ek ʼn bottel drinkwater klas toe moes neem vir die gehoesery. As jy mooi sou oplet, het jy my waarskynlik fronsend onder ʼn dik bordkryt-wolkbank sien staan terwyl ek as enigste sintaksis-honneursstudent stukbeelde (ook bekend as boomdiagramme) vir my...
Woordsoorte: Hoekom?
Dit is altyd in ʼn leerproses nodig om te weet hoekom ʼn mens ʼn ding moet weet. Nie net gee dit ʼn mens die moed en die lus om deur te druk nie, dit maak die leerproses vir ʼn mens sinvol. En nuttig. Ek kry die indruk dat die hoekom veral in grammatika-onderrig ʼn bietjie...